Projekt realizowany w okresie od 01.03.2015 r. do 31.12.2015 r. Projekt to kolejna inicjatywa Bielskiego Stowarzyszenia Artystycznego Teatr Grodzki wykorzystująca teatr i metody teatralne do edukacji i rozwiązywania problemów społecznych. Projekt obejmuje cykl działań służących wypracowaniu i szerokiej popularyzacji programu twórczego aktywizującego seniorów i służącego integracji międzypokoleniowej, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. W pierwszej fazie realizacji zadania zostaną przeprowadzone warsztaty teatralne dla kilkunastoosobowej grupy uczestników w wieku od 30 do 80 lat (w tym osób niepełnosprawnych) poświęcone refleksji nad upływem czasu, przemijaniem życia i wartością relacji międzyludzkich, zmierzające do stworzenia widowiska scenicznego. Równocześnie grupa będzie zaangażowana w opracowanie programu edukacyjnego adresowanego do młodzieży, w którym seniorzy podejmą się roli instruktorów/liderów zajęć artystycznych. Warsztaty zakończy publiczna prezentacja spektaklu („Wędrowne ptaki”) w polaczeniu z pilotażową sesją edukacyjną. Proces działań będzie dokumentowany opisowo, filmowo i fotograficznie. Drugi etap realizacji zadania to akcja upowszechnieniowa: wydanie i dystrybucja dwóch publikacji (książka i materiał filmowy) prezentujących dobre praktyki oraz spotkania integracyjne w regionie (województwo małopolskie i śląskie), które obejmuje prezentacje spektaklu i wdrożenie programu edukacyjnego. Dodatkowo zostaną zorganizowane szkolenia dla kadry pracującej z osobami w starszym wieku. Projekt jest współfinansowane ze środków otrzymanych od Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020.
Informacje o projekcie »
Warsztaty teatralne prowadzone z międzypokoleniową grupą integracyjną zmierzały do stworzenia widowiska teatralnego, które porusza istotne sprawy.; przemijanie, czas, ludzkie związki i wybory. W wypracowanie scenariusza, oprawy scenograficznej, w stworzenie lalek włączeni byli uczestnicy zajęć. Poprzez próby i pracę prowadzącego zajęcia doświadczonego człowieka teatru Marii Schejbal udało się efektywnie wykorzystać pomysły uczestników. Zajęcia stworzyły możliwość wypowiedzi ważnych, intymnych sądów o świecie, sobie i tym, co niezmienne w zmieniającym się świecie. Istotna w kreacji widowiska była animacja przedmiotu, ruch sceniczny, artystyczne wykorzystanie języka migowego. Na warsztatach pracowano także nad opracowaniem programu edukacyjnego, tego co seniorzy chcą i potrafią powiedzieć. Przekaz tych treści docierał do nowego, młodego pokolenia, dzieci i młodzieży. Piękno jest uniwersalne. Pewien obraz tego co działo się na warsztatach i jaki jest spektakl przybliżają prezentowane zdjęcia.
Warsztaty teatralne »
Spektakl „Wędrowne ptaki” był pokazywany w wielu miejscach. Mamy za sobą prezentacje przedstawienia w Zakopanem, Czechowicach-Dziedzicach, Hałcnowie, Bielsku-Białej, Krakowie. Publiczność na występach wstawała, biła brawa, był płacz i zachwyt. Stawało się to, co jest istotą teatru – katharsis. Filmowa relacja z występu w Krakowie, który miał miejsce w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej znajduje się na stronie http://www.kryjucz.pl/film–w-drowne-ptaki—teatr-grodzki-junior.html Owocem warsztatów grupy teatralnej jest spektakl. To w nim ujawni się praca na próbach, pomysły uczestników i wizja reżysera. Widowisko niesie przekaz – to chcemy wam powiedzieć. Niech obrazy niosą tą wizję, patrzmy na zdjęcia. Przedmiot, lalka, świat stworzony w obszarze plastyki daje możliwość wypowiedzenia tego, co trudne lub niemożliwe do wyrażenia słowami. Jednak ta ulotność otwiera drogę do percepcji, tego co ważne. Do przekazu prawdy życia i jego doświadczeń kolejnym pokoleniom. Tworzenie nie jest automatycznym działaniem, jest kreatywnym procesem wykorzystującym w teatrze moc i interakcje grupy, dzięki temu rozwijają się poszczególne osoby, rozwija się przekaz. Wymaga to pracy, zanim powstanie spektakl, konieczna jest współpraca i znalezienie wspólnej płaszczyzny postrzegania świata oraz tego co ważne i piękne.
Spektakl »
W Hałcnowie, Bielsku-Białej i Krakowie odbyły się także warsztaty, przeprowadzono program przygotowany przez seniorów. Oni byli prowadzącymi, głównymi aktorami.
Przygotowanie programu edukacyjnego prowadzonego przez seniorów to rzecz istotne w ramach projektu. Wykonanie lalek, nauka ich animacji, tablice dydaktyczne, poznanie wybranych znaków języka migowego to wszystko zmierza z jednej strony do aktywizacji seniorów, z drugiej do przekazania młodszym pokoleniom doświadczeń i sądów seniorów. Łączenie pokoleń i zapewnienie przekazywania tradycji, bez której pamięć historyczna nie istnieje, to jeden z naczelnych celów tych działań. Istotę działań poznacie na zdjęciach, widać w nich to, co umyka analityczno-słownej determinacji. Plansze, uśmiech, animacja i tworzenie lalek, język migowy wszystko to na zdjęciach. Ważne jest, że zajęcia prowadzą seniorzy, to oni są twórcami i animatorami zajęć.
Program edukacyjny »
W ramach projektu została opracowana i wydana publikacja prezentująca działania twórcze aktywizujące seniorów i wspierające integrację społeczną. Na wydawnictwo składają się dwie części – książkowa i filmowa, które wzajemnie się uzupełniają, operując opisem i obrazem. Książka zawiera następujące rozdziały: Powyższy opis procesu pracy z grupą uzupełniają wypowiedzi uczestników i widzów spektaklu wraz z bogatą ilustracją zdjęciową. Publikacja filmowa stanowi cenne uzupełnienie opisu, pokazując grupę i prowadzących w działaniu – na próbach, podczas występów i realizacji programu edukacyjnego. W filmie znalazło się również nagranie premierowego pokazu przedstawienia. Obie publikacje zostały wysoko ocenione przez zewnętrznego recenzenta. „Teatralne spotkania pokoleń” >>
Publikacja »
W ramach tego działania prowadzona była szeroka promocja wypracowanych w projekcie efektów. Spotkania integracyjne z lokalną społecznością Odbyło się pięć takich spotkań, a każde z nich obejmowało pokaz widowiska i różne wersje realizacji programu edukacyjnego. Uczestnicy spotkań reprezentowali wszystkie grupy wiekowe. Dystrybucja publikacji Platforma dobrych praktyk ARTES
Akcja upowszechnieniowa »
Stworzona została baza kontaktów (500 adresów) obejmująca organizacje aktywne w obszarze edukacji i kultury, zorientowane na potrzeby seniorów: Uniwersytety Trzeciego Wieku, Kluby Seniora, Centra Wolontariatu, Kluby Emerytów i Rencistów, organizacje pozarządowe. W oparciu o tę bazę adresową dokonano wysyłki publikacji.
Informacje o projekcie znalazły się również na międzynarodowej platformie dobrych praktyk ARTES, poświęconej sztuce, edukacji oraz społecznej integracji: http://artescommunity.eu/members/piotrbogumil/
http://artescommunity.eu/o-pracy-teatralnej-z-seniorami/
Akcja szkoleniowa zmierza do przekazania umiejętności pracy metodami teatralnymi z grupami seniorów oraz grupami pokoleniowo mieszanymi. Warto podkreślić walor plastycznego teatru, teatru lalek. Ten kierunek pracy pozwala na metaforyzację przeżyć, sytuacji i problemów. Niesie ze sobą także szansę indywidualizacji wypowiedzi i tworzenia własnej narracji. Wyjście poza słowo otwiera obszar tego, co leży w najgłębszych pokładach naszej psychiki. Różnorodność ćwiczeń, inwencja prowadzącego w połączeniu z działaniami zintegrowanej grupy pozwala na inspirujące działania artystyczne. Wykorzystanie najprostszych materiałów, sprzętów codziennego użytku jest łatwe do realizacji, nie wymaga specjalnych przygotowań i kosztów. Wymaga jednak przemyślenia doboru środków i dobrego warsztatu prowadzącego zajęcia. W tym obszarze metody teatralne wraz z pokrewnymi stosującymi teatr, takimi jak drama czy elementy psychodramy łączą się i uzupełniają.
Szkolenia »
Zgodnie z założeniami we wniosku przez cały czas trwania projektu prowadzona była ewaluacja poszczególnych działań, w oparciu o specjalnie opracowane ankiety i wywiady, a także monitoring postępu prac przez Koordynatora. Wśród ankietowanych znalazły się następujące grupy osób objętych projektem: Do oceny publikacji wydanych w ramach projektu został zatrudniony ekspert zewnętrzny – dr Maria Lidia Jedlińska, pracownik Działu Edukacji, Nauki i Badań Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie, koordynatorka Szkoły Aktywnego Seniora. Sporządzona przez nią pisemna recenzja uwypukla wartość publikacji jako skutecznego narzędzia upowszechniania działań na rzecz integracji międzypokoleniowej i aktywizacji społecznej seniorów. W recenzji został także podkreślony fakt braku podobnych publikacji na rynku wydawniczym. Końcowy raport ewaluacyjny sporządzony przez Koordynatora projektu w ostatnim miesiącu jego realizacji zawiera podsumowanie informacji zwrotnej zebranej od osób objętych inicjatywą oraz najważniejsze wnioski. Potwierdzają one, że działania twórcze są bardzo skutecznym narzędziem aktywizacji osób starszych i przyczyniają się do integracji międzypokoleniowej.
Ewaluacja »
